Ođđa árgabeaivi go lea ruovttus korona geažil
- Buot bearrašat leat iešguđetláganat. Ja muhtumin sáhttá leat erenoamáš váttis ollu ovttastallat iežas bearrašiin.
- Lea dábálaš ahte olbmot ožžot iešguđetlágan reakšuvnnaid, nu mo suhttu, balu ja ráfehisvuođa go eahpedábálaš áššiid dáhpáhuvvet. Ovdamearkka dihte dalle go virus leavvá johtilit ja ollu olbmuide oktanaga, nu mo koronain. Lea áibbas dábálaš.
- Rávisolbmot geain ii leat buorredilli sáhttet čájehit erenoamáš garra dovdduid, nu mo suhttu, earddu ja váivvi. Muhttimat šaddet veahkaválddálažžan. Dat ii leat du sivva.
- Mánát ja nuorat geain lea váttis iežaset bearrašis dovdet dávjá ahte sii leat dat áidna olbmot geain lea nie. Go eahpedábálaš áššit dáhpáhuvvet sáhttá dovdat garrasat oktonasvuođadovddu.
- Go lea erenoamáš váttis ruovttus, lea dehálaš doalahit oktavuođa skihpáriiguin ja fulkkiiguin ovdamearkka dihte sosiála mediaid bokte. Singuin sáhttá hállat eará áššiid birra dahje dan birra mo ruovttus lea.
- Go lea erenoamáš lossat ruovttus sáhttá leat ávkkálaš leat eará sajis gos olmmoš dovdá iežas oadjebassan. Dán dilálašvuođas sáhttá leat buorre gávdnat báikki gos bállet leat veahá ráfis.
- Lea maiddá dehálaš:
- … joatkit dahkat áššiid mat du mielas leat suohttasat.
- … borrat nu mo dábálaččat ja nohkkat oalle dábálaš áiggiide.
- … joatkit lihkadit, jus don liikot dasa.
Dat ođđa árgabeaivi lea váttis, maid galggan dahkat?
Jus ruovttudilli šaddá nu váttis ahte dárbbašat veahki earáin, sáhtát ovdamearkka dihte váldit oktavuođa:
Mo njoammu korona ja sáhtángo mun buohccát?
- Koronavirus lea dagahan ahte mis lea fáhkkatlaš dilli Norggas. Dát dilli ii bistte agibeaivái. Bohtet fas dábálaš árgabeaivvit, lea dušše dat ahte eat dieđe man guhká dát dilli bistá.
- Eatnašat geaidda koronavirus njoammu eai buohccá nu garrasit. Soapmásat, ovdamearkka dihte sii geat leat boarrásat, dahje geain ovdalis lea dávda, sáhttet nu garrasit buohccát ahte fertejit buohccivissui. Doppe sii ožžot dan veahki man dárbbašit.
- Mánát geaidda koronavirus njoammu dábálepmosit eai buohccá nu garrasit go rávisolbmot.
- Gulustuvvo vaikke mii dán áiggi. Muhttin mánát leat vásihan ahte earát sivahallet sin go koronavirus leavvá. Dat gal lea dieđusge áibbas boastut. Geaidda virus lea njommon eai leat dahkan maidige boastut.
- Ii leat eahpedábálaš ballat njoammuduvvot. Leat áššit maid ieš sáhtát dahkat garvin dihte njoammumis, dahje njoammumis earáid. Ovdamearkka dihte de sáhtát dán filmmas oaidnit maid sáhtát dahkat.
- Lea dehálaš ahte mii veahkkálagaid eastadat ahte nu olusat njoammuduvvojit. Danne eai galgga mánát ja nuorat vuolgit skuvlii dahje hárjehallamii justa dál.
Diehtojuohkin:
- Go mii gullat áššiid birra mat leat ođđasat dahje apmasat, lea álki jierásnuvvat dahje ballát. Sáhttá ovdamearkka dihte ballat ahte juoga sáhttá dáhpáhuvvat bearašlahtuiguin dahje ustibiiguin. Ii leat imaš jus dus lea dakkár dovdu.
- Mánát ja nuorat oidnet ollu dieđuid neahtas ja sosiála mediain. Lea dehálaš oažžut dieđuid áššiid birra maid birra ii dieđe nu ollu, muhto menddo ollu dieđut sáhttet dagahit ahte ballát.
- Suddje iežat. Ovdamearkka dihte sáhtát muhttin áiggi geahččat juoidá eará.
- Jus dovddat ahte ballagoađát dahje jierásnuvat, váldde bottoža ja daga juoidá mainna šattat buori millii.
- Sáhttá maiddá leat buorre háleštit geainna nu.
- Muitte ahte eai buot dieđut neahtas leat riekta. Leage gáldokritihkalaš.